Neda Irani

هفته گذشته خبری منتشر شد مبنی بر اینکه یک خانم مجسمه ساز به نام پائولا اسلاتر نیم تنه ندا آقاسلطان را ساخته است تا در روز 25 جولای، روز جهانی همبستگی با مبارزات آزادی خواهانه مردم ابران، نمایش داده شود. حجاب ندا در این مجسمه یک سربند و روسری روی آن است که فقط گردی صورت او نمایان است. این عکسی بود که تنها در روزهای اول پس از کشته شدن ندا چندبار نشان داده شد و پس از آن عکسهای دیگری از او منتشر شد که بدون حجاب بود. این سوال برایم پیش آمد که چه چیزی باعث شده که این مجسمه ساز این عکس را برای الگوی خود انتخاب کند. این مطلب را وبلاگم هم منتشر کردم تا نظر دیگران را هم بدانم.

مطابقت با کلیشه های رایج درباره زنان مسلمان و جالب بودن حجاب برای غربی ها حدسهایی بود که محتمل به نظر می رسید. یکی از دوستان در بخش نظرات این پست، پاسخی که اسلاتر به ای میل او داده بود را برایم کامنت گذاشته بود. پاسخ او این بود :" من کاملا با شما در مورد اينکه اگر مجسمه ندا بدون حجاب اش بود بهتر ميشد موافقم. ولی من ساختن مجسمه او را زمانی شروع کردم که تنها عکس کاملا تائيد شده او عکسی بود که او حجاب داشت وگرنه من ترجيح ميدادم مجسمه او را آزاد و طبيعی بسازم. اميدوارم يک روز امکانی بوجود آيد که بتوان يک مجسمه تاريخی از ندا را برای يک ايران آزاد ساخت. بسيار علاقمندم مجسمه او را به مثابه يک فرشته، "فرشته ايران، فرشته آزادی" بسازم و مسلمن مجسمه او را بدون حجابی که موهای زيبايش را بپوشاند بسازم. افکارم و دعاهای من با شما و مردم ايران در مبارزه تان برای رسيدن به دموکراسی و آزادی در ايران است. عشق و نور به شما دوست من".

من هم در ای میلی به او نوشتم که تمام زنان ایرانی ناچارند یکی از این عکس ها داشته باشند چون در غیر این صورت نمی توانند گذرنامه بگیرند و خود من دو بار ناچار شدم عکسم را عوض کنم چون ماموران اداره گذرنامه به دلیل حجاب ناکافی عکس هایم را رد کرده بودند. به او گفتم "این ندای ما نیست" ندا و بسیاری زنان دیگر این روزها در خیابان فریاد می زنند "نه روسری نه توسری" آنها خواهان پایان یافتن سی سال تحمیل حجاب و تحمیل نوع خاص حجاب حکومتی هستند که به ضرب باتوم و لگد مجبور به داشتن آن شده اند. گفتم اگر تو این ندا را ندای واقعی بدانی میلیونها زن ایرانی را ناامید می کنی و به مبارزه صد ساله زنان ایرانی برای احقاق حقوق اولیه شان بی احترامی می کنی.

پاسخ او این بود:" من بیبش از شصت ای میل از ایرانی ها دریافت کرده ام که این مجسمه را به همین شکل دوست دارند و می گویند او شبیه مریم مقدس، مادر ترزا یا یک قدیسه جنگجوست. در عین حال تعدادی هم ای میل دریافت کرده ام که اصرار داشته اند که مجسمه ای بدون حجاب از او بسازم که متاسفانه برایم سخت است زیرا قبلن هزینه مواد و برونز لازم برای مجسمه را پرداخته ام که بسیار گران است"

کاش می شد بدانم جنسیت آن شصت نفر چیست، محل سکونتشان کجاست و چه درکی از حجاب زنان ایرانی دارند. آیا در کنار اخبار زن مصری کشته شده در دادگاه آلمان و ممنوعیت داشتن حجاب در دانشگاههای ترکیه و بعضی از کشورهای غربی، خبر و تصویری از سی سال سرکوب زنان ایران به خاطر پوشش دیده و شنیده اند یا نه؟ آیا می دانند ایران تنها کشوری است که حجاب در آن اجباری است و زنان به خاطر حجاب از کار اخراج می شوند،شکنجه وتحقیر می شوند و شلاق می خورند؟

متاسفم که آن شصت نفر ای میل زده اند و این عکس را "روحانی" و شبیه مریم مقدس خوانده اند ؛ اما تنها تعدادی از آن هزاران زن ایرانی که به خاطر حجاب کتک خورده اند، لباس بر تنشان دریده شده و تعهد داده اند که شئونات اخلاقی را رعایت کنند ، ناراحتی خود را از این انتخاب او نشان داده اند.

خوشبختانه اسلاتر در نامه اش ادامه داده است:" اما نامه های پراحساس و صمیمانه ای مثل نامه شما من را متقاعد کرد که مجسمه دیگری از او بسازم"

او ضمن فرستادن عکسی از ندا درباره مجسمه جدید گفته است:" من بسیار مایلم مجسمه ندا طبیعی و مانند خودش باشد، با موهای زیبا و آزادش! نظر شما درباره این عکس از چهره خندان او چیست؟ ندا چنین لبخند زیبایی داشته است در حالیکه در مجسمه اول محزون است. من دومی را ترجیح می دهم چون این لبخند دوست داشتنی نشان از روحیه شاد او دارد"

این آدرس ای میل سازنده مجسمه است "cpslater@mchsi.com" برای کسانی که خواهان تشکر از این اقدام خانم اسلاتر هستند یا درباره مجسمه اول و ساخت مجسمه دوم نظری دارند.